جمعیت شهرستان بروجرد

 

جمعیت شهرستان بروجرد در سال 1392 برابر با 350/000 هزار نفر است

 

 جمعیت شهرستان بروجرد در سال 2006 برابر با 1385 (320/000 هزار نفر) بوده است

Населённые пункты

Административное деление провинции Лурестан

Русское название	Оригинальное название (фарси)	Население, чел. (2006)
Боруджерд	بروجرد	227547
Ошторинан	اشترینان	5264
Венаи	ونایی	4649
Джеханабад	جهان اباد	4115
Фейал	فیال	2460
Фелек-од-Дин	فلک الدین	2453
Джафарабад	جعفراباد	2410
Хайан	خایان	2096
Тудезан	توده زن	1862
Керкихан	کرکیخان	1713
Дехриз	دهریز	1549
Валанджерд	والانجرد	1457
Кафшгеран	کفشگران	1434
Декорд	دهکرد	1255
Шейх-Мири-йе-Садат	شیخ میری سادات	1211
Де-э-Торкан	ده ترکان	1202
Зерешге	زرشگه	1185
Тенджур	طنجور	1156
Бондизе	بندیزه	1074
Чехарбарре	چهاربره	1065
Денау-ей-Мокаддаси	ده نومقدسی	956
Ганджине	گنجینه	946
Боз-э-Эзна	بزازنا	910
Кейдан	کیدان	909
Джудже-Хейдар	جوجه حیدر	869
Дега	ده گاه	848
Бичун-э-Па	بیچون پائین	829
Берекетабад	برکت اباد	817

 

شهرستان بروجرد

 

شهرستان بروجرد
اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	زاگرس
مرکز	بروجرد
سال شهرستان شدن	۱۳۱۶
مردم
جمعیت	۳۳۷،۶۳۱ نفر.
مذهب	شیعه
داده‌های دیگر
وب‌گاه	فرمانداری بروجرد
شهرها
بروجرد، اشترینان
تعداد بخش‌ها
مرکزی، اشترینان

 

شهرستان بروجرد یکی از شهرستان‌های غرب ایران است. این شهرستان در منطقه کوهستانی زاگرس قرار گرفته و مرکز آن شهربروجرد است. شهرستان بروجرد از شمال به شهرستانهای ملایر و نهاونددر استان همدان، از شرق به شهرستان شازند در استان مرکزی، ازجنوب به شهرستان دورود و از غرب به شهرستانهای خرم آباد و دلفانمحدود می‌شود.

 

تقسمیات کشوری

شهرستان بروجرد دارای ۱۸۶ روستای دارای سکنه‌است . این شهرستان ۱۶۰۶ کیلومتر مربع مساحت دارد و از دو بخش مرکزی و اشترینان و ۷ دهستان تشکیل شده‌است. دو نقطه شهری این شهرستان عبارتند از شهرهای بروجرد و اشترینان . دهستان‌های شهرستان بروجرد از این قرارند:

• دهستان‌های بخش مرکزی:
  • دهستان دره صیدی
  • دهستان شیروان
  • دهستان والانجرد
  • دهستان همت آباد

• دهستان‌های بخش اشترینان:
  • دهستان اشترینان
  • دهستان بردسره
  • دهستان گودرزی
  • دهستان قلعه شمسی

 

جمعیت

بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان بروجرد در سال ۱۳۹۰ برابر با ۳۳۷٬۶۴۱ نفر بوده است  که ۱۹٫۳ درصد جمعیت  لرستان را شامل می شود. به این ترتیب، شهرستان بروجرد، دومین ترین شهرستان پرجمعیت لرستان محسوب می شود . این شهرستان، سی و هفتمین شهرستان پرجمعیت کشور است . جمعیت شهرستان بروجرد در سال ۱۳۸۵ برابر با ۳۲۳،۸۲۶ نفر بوده است . به این ترتیب رشد متوسط سالانه جمعیت بروجرد طی پنج ساله ذکر شده برابر با ۲٫۱ درصد بوده است. همچنین براساس سرشماری ۱۳۹۰، جمعیت شهری شهرستان بروجرد ۲۴۵٬۷۳۷ نفر و جمعیت روستایی آن ۹۱٬۸۹۵ نفر گزارش شده است. تعداد خانوارهای این شهرستان در همین سال ۹۹٬۳۰۸ نفر بوده است .

جغرافیای شهرستان بروجرد

بلندترین نقطه شهرستان بروجرد قله ولاش با ارتفاع ۳۶۲۳ متر در غرب شهر بروجرد و پست‌ترین ناحیه در دشتسیلاخور با ارتفاع تقریبی ۱۵۰۰ متر قرار دارد. شهرستان بروجرد بخشی از منطقه کوهستانی زاگرس شمالی است. این منطقه مشتمل بر کوههای مرتفع زاگرس در غرب و جنوب، دشت سیلاخور در مرکز و پیشکوه‌های داخلی زاگرسدر شرق و شمال است. کوههای بلند زاگرس بصورت نواری از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده‌اند و مرز طبیعی بین دشت سیلاخور و سرزمین تاریخی لرستان به حساب می‌آیند. رشته کوه بزرگ گرین یا گرّی با طول ۱۸۰ کیلومتر بخشی از زاگرس مرتفع است که از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده و اشترانکوه دنباله آن است. قلل عمده این رشته کوه، چهل نابالغان، ولاش با ارتفاع ۳۶۲۳ متر و میش پرور هستند. پست‌ترین ناحیه، در دشت سیلاخور با ارتفاع تقریبی ۱۵۰۰ متر قرار دارد. گِلِرود، تیره، ماربره و تهیج رودهای شهرستان بروجردند که از سراب‌ها وچشمه‌های فراوان منطقه مانند سراب ونایی، زارم، کرتول، زرشکه، سفید، پنبه، جانیزه و چشمه‌های دره خونی سرچشمه می‌گیرند.

بروجرد دارای آب و هوای معتدل کوهستانی با تابستانهای معتدل و زمستانهای سرد است که حداکثر دمای آن گاه به ۴۰ و حداقل آن به ۲۰ درجه زیر صفر می‌رسد. میزان بارندگی این شهرستان ۴۸۰ میلی متر در سال است که در فصول سرما بارش‌ها بیشتر بصورت برف می‌باشند. شهرستان بروجرد بین عرضهای شمالی حد اقل ۳۳ درجه و ۳۶ دقیقه و حداکثر ۳۴ درجه و ۶ دقیقه و طول شرقی و داخل ۴۸ درجه و ۲۷ دقیقه و حداکثر ۴۹ درجه و ۲۷ دقیقه قرار دارد.

دشت سیلاخور منطبق با گسل سراسری زاگرس است و وجود گسل های فرعی مانند گسل دورود و گسل قلعه حاتم در این منطقه، استعداد منطقه را برا ی زمین لرزه های بزرگ موجب شده است. زمین لرزه ۱۲۸۷ که در دشت سیلاخور در جنوب شهرستان بروجرد با بزرگای ۷/۳ ریشتر روی داده، یکی از بزرگ‌ترین زمین لرزه‌های ثبت شده ایران است. زلزله فروردین ۱۳۸۵ سیلاخور با قدرت ۶/۱ ریشتر نیز از دیگر زمین لرزه‌های بزرگ منطقه در سالهای اخیر است

باستان شناسی و آثار تاریخی

محدوده شهرستان بروجرد حاوی تعداد زیادی تپه های باستانی و تاریخی است که از دور های پیش از تاریخ تا قرن معاصر آباد بوده اند. از نظر باستان شناسی، تپه قرق در دهستان شیروان، مهمترین تپه باستانی شهرستان بروجرد است و تا پنج طبقه لایه برداری و مطالعه شده است. اشکال هندسی و رنگ اخرایی سفال های کشف شده قدمت آن را با تپه گیان و کوهدشت لرستان همزمان می کند. در لایه های بیرونی، تک سفال هایی از دوره های بعدی از جمله اشکانیان هم در آن دیده می شود  (ص. ۹).

پوشش گیاهی

چرای گوسفندان در مراتع چنارستان در جنوب غربی بروجرد.

دامنه‌های کوههای زاگرس در محدود بروجرد از تنوع زیادی در گیاهان خودرو برخوردار است و بسیاری از گیاهان ناحیهبروجرد ارزش خوراکی و یا دارویی دارند. در محدوده فعلی شهرستان بروجرد جنگل وجود ندارد اما در ناحیه سیلاخور و در دامنه کوههای زاگرس که بطور سنتی جزو منطقه بروجرد به حساب می‌آیند جنگلهایی از درختان بلوط و ارس وجود دارد.

گل گاوزبان، خاکشیر، گل ختمی، آویشن، عناب، ترنجبین، پر سیاوش، کاسنی، گل سرخ، شقایق، بیدمشک، لاله،زنبق، شیرین بیان، بن سرخ، خاکشیر و نرگس و همچنین نباتات خوراکی چون پیشوک، شنگ، زرشک، کنگر، ریواس،حاجی بیان، فرفیان، پونه و نعناع از گیاهان خودروی منطقه‌اند.محصولات کشاورزی و باغی عمده بروجرد عبارت‌ند ازگندم، جو، چغندر، ذرت، تخمک، انواع لوبیا، نخود، گیاهان علوفه‌ای، دانه‌های روغنی، پنبه، باقلا، محصولات جالیزی،سبزیجات و میوه‌هایی چون سیب، انگور، گلابِ، انواع آلو، آلبالو، گیلاس، بادام، گردو، انجیر و سنجد.

گونه های جانوری بروجرد

گرگ، روباه، خرگوش، شغال، خرس قهوه‌ای، کفتار، بز کوهی، میش، برخی گونه های مار، لاک پشت، برخی ازخزندگان و پرندگان (کرکس، درنا، تیهو، بلبل،سهره، رنگرز، دارکوب، عقاب، قوش، خفاش، پرستو، گنجشک، سار، کلاغ،زاغچه ...) جانوران منطقه ی بروجرد را تشکیل می‌دهند.

گردشگاه های طبیعی

• روستای ییلاقی ونایی
• سراب کرتول
• منطقه ییلاقی گلدشت
• تالاب بیشه دالان
• تنگه کپرگه
• تنگه بزهل
• چنارستان
• تاک درخت

زبان و تبارشناسی

بیشتر مردم شهرستان بروجرد به ویژه ساکنان شهر بروجرد و روستاهای شمال آن با گویش بروجردی سخن می‌گویند. این گویش با تفاوت های جزئی میان مردم شهرستان‌های نهاوند و ملایر و مناطق مجاور رواج دارد. در کنار گویش بروجردی، سایر گویش های غالب در روستاهای جنوب و جنوب غربی این شهرستان عبارتند از: گویش لریخرم‌آبادی، گویش سیلاخوری و گویش لکی. در برخی روستاهای شرقی این شهرستان گویشورانی با زبان ترکیزندگی می کنند. در لغت نامه دهخدا زیر مدخل شهرستان بروجرد آمده است: «زبان مادری سکنه شهرستان [بروجرد] فارسی لری و مذهب عموم مسلمانان شیعه اثناعشری(12 امامی) است». وجود آب فراوان، مراتع و زمین‌های کشاورزی مناسب، طایفه‌هایی از ایلات دیگر را در سده‌های گذشته به منطقه کشانده که اینان بیشتر در در روستاهای جنوب این شهرستان ساکن شده اند و به کشاورزی و دامداری مشغول اند. طوایفی از ایل بیرانوند در محدوده شهرستان های بروجرد و خرم آباد در دشت سیلاخور تا پل هرو ساکن شده اند

جستارهای وابسته

• بروجرد
• سیلاخور
• کوه گرین

.