زیارتگاههای بروجرد
بنای امام زاده محسن ابن علی بروجرد:
آرامگاه محسن خالد ابن علی در روستای گوشه در ۲۸ کیلومتری جنوب خاوری بروجرد بر سینه کوه مشهور به «دیارگاه» در قسمت شمالی و بالای روستا قرار گرفته است. جنس بنا از سنگ و آجر بوده و گنبد مخروطی شکل آن بر بنایی هشت ضلعی که هر ضلع آن ۵/۲ متر است، بنا نهاده شده است و روی گنبد را با موزاییک و کاشی پوشانده اند. ارتفاع این بقعه حدودا ۱۳ متر است. در وسط قبری است که بر روی آن ضریحی از چوب مشبک با نقوش ستاره ای قرار دارد. درب ورودی مقبره به بلندی ۷۰/۱ متر از جنس چوب و قدیمی است که تیکه کاری هایی به اشکال هندسی دارد. بقعه امام زاده محسن بن علی (ع) به اعتقاد اهالی مربوط به فردی از اعقاب حضرت زین العابدین (ع) است.
بنای امامزاده والیان بروجرد:
در ۲۴ کیلومتری جنوب بروجرد و بر سر راه بروجرد خرم آباد، در روستای والیان بروجرد آرامگاهی با قدمت تاریخی وجود دارد که مورد احترام اهالی است. در این آرامگاه دو قبر معروف به امامزاده احمد و خدیجه خاتون وجود دارند. مقبره از نظر فرم بنا به جز قسمت طاق حرم چندان قدیمی به نظر نمی رسد و دارای ایوان دو گلدسته و گنبد است. در اطراف ان گورستان قدیمی است که قدمت آن به قرن ۶ هجری می رسد و اغلب سنگ قبرهای آن به خط کوفی است. در گویش محلی به آن امامزاده ویلون گفته می شود که به مردم آن را به کنایه یا ناآگاهانه به معنای امام زاده سرگردان به کار می برند.
مجموعه امامزاده جعفر بروجرد:
مجموعه امام زاده جعفر در شرق شهر بروجرد و قرار دارد و شامل بقعه امام زاده جعفر و حواشی آن، بقعه دوخواهران، گورستان عمومی و آرامگاه خصوصی است...
بنای شاهزاده ابوالحسن بروجرد:
در محله میر بروجرد، مقبره ای قرار دارد که ساختمان آن تجدید بنا شده و به شاهززاده ابوالحسن مشهور است. مقبره، شامل یک صحن کوچک و ایوانی مربع شکل به ابعاد ۵/۴۵/۴ متر است. حرم مقبره هشت ضلعی است که تاق آن شش متر ارتفاع دارد. در وسط آن، دو ضریح چوبی و آهنی وجود دارد و در میان آن ها قبر قرار گرفته است. روی این قبر، سنگی از مرمر سفید به اندازه ۳۳۸۶ سانتی متر قرار دارد که در وسط آن نام صاحب قبر نوشته شده است. نسبت امام زاده با چند واسطه به امام سجاد (ع) می رسد که مورد تردید است. هم چنین در خصوص ساخت بنا، آن را به حموله وزیر سلسله قره قویونلو نسبت می دهند .
بقعه زواریون:
در پنج کیلومتری شمال شهر بروجرد و بر فراز تپه های مشرف بر شهر، بنای قابل توجهی قرار دارد که به نام زواریون (زواریجان یا زوارگان) مشهور است. این بنای آجری دارای گنبدی کوچک، حجره های مختلف و یک ضریح است و قبرستان کوچکی در کنار آن قرار دارد و روستایی نیز به همین نام در نزدیکی آن است...
بنای امام زاده قاسم بروجرد:
در شرق شهر بروجرد
بنای امامزاده ابراهیم:
بنای امامزاده پیر نو :
بنای امام زاده عسگری (در روستای تپه مولا):
بنای امام زاده عبد الله:
آرامگاه دو خواهران (در مسجد دوخواهران):
آرامگاه دوخواهران (در امامزاده جعفر):
آرامگاه آقا بزرگ بروجردی:
آرامگاه میرزا محمود مواهبی طباطبایی:
در بوستان صامتیه در خیابان صفا
گلزار شهدا قاآنی
آرامگاه صامت بروجردی:
قبر صامت بروجردی شاعر بزرگ سده سیزدهم، در بوستان صامتیه در خیابان صفای این شهر قرار دارد و در سالهای اخیر بنای یادبودی توسط شهرداری بر آن ساخته شده و سنگ قبر آن تجدید گردیده است.
آرامگاه خصوصی صامتیه:
در کوچه پشت بوستان صامتیه (صفا) آرامگاهی خصوصی قرار دارد که بنای جالب توجهی دارد.
آرامگاه جمالیه (مدفن واعظ اصفهانی):
سیدجمال الدین واعظ اصفهانی ملقب به صدراواعظین و صدرالمحققین از واعظان نامی و مبارزان دوران مشروطیت است. وی به سال ۱۲۷۹ قمری در همدان یا اصفهان به دنیا آمد. او برادرزادهٔ آیت آلله سیداسماعیل صدرعاملی اصفهانی است. در کودکی پدرش را از دست دادو به همراه مادر به تهران آمد. پس از تحصیلات ابتدائی به اصفهان رفت و به فراگیری مقدمات عربی و فلسفه و عرفان پرداخت. او در اصفهان مشغول وعظ و تبلیغ گشت و در اندک زمانی از وعاظ مشهور شد. به علت جوّ استبدادی که ضل السلطان در اصفهان برقرار کرده بود ، سیدجمال در ۱۳۱۹قمری به تبریز رفت و در مورد اهمیت قانون و مزایای حکومت قانونی خطابه هایی ایراد نمود. در بازگشت به اصفهان پس از انتشار کتاب رویای صادقانه با همکاری شیخ احمد مجدالاسلام کرمانی و میرزا نصرالله ملک المتکلمین، مورد کینهٔ ظل السلطان قرار گرفت. سپس به تهران آمد و به تشویق محافل آزادیخواهان شبها در مسجد شاه به وعظ و خطابه پرداخت. وی در اوایل مشروطیت در مساجد و انجمن ها به طرفداری از مشروطه سخنرانی می کرد. وبه همین جهت مورد توجه مردم واقع شده بود. پاره آی از سخنرانی ها او در روزنامه ای به نام الجمال چاپ شد. در زمان به توپ بستن مجلس، به شاه عبدالعظیم رفت و از آنجا به قصد عتبات عازم همدان شد. وی بواسطهٔ سوابق دوستی، ورود خود را به میرزا محمس خان مظفرالملک ، حاکم همدان ، اعلام کرد. او نیز این مسأله را به دربار تهران گزارش داد. لذا امیرافخم همدانی، حاکم بروجرد ، از طرف دربار مأمور شد تا سیدجمال الدین را به بروجرد ببرد. سیدجمال مدتی در بروجرد زندانی بود و عاقبت توسط عمال محمدعلی شاه قاجار مسموم و خفه گردید و در قبرستان یخچال این شهر دفن شد. این آرامگاه امروزه در محوطه شهرداری بروجرد قرار دارد. بعدها این قبرستان به جمالیه معروف گردید. در کارنامهٔ بزرگان سال درگذشت وی ۱۳۳۶قمری ذکر شده است. لباس التقوی از آثار اوست.
- ۹۹/۰۹/۱۰